Tự tha thứ: Bước đầu để buông bỏ, chữa lành và đi tiếp
Trong cuộc sống, chúng ta thường nghe nhiều về sự tha thứ – nhưng chủ yếu là tha thứ cho người khác. Từ sách vở, bài giảng đến các buổi hội thảo, lời khuyên thường xoay quanh cách buông bỏ oán giận để sống thanh thản.
Trong các nhóm hỗ trợ như Alcoholics Anonymous, người ta dạy rằng ta nên tha thứ cho những người đã làm tổn thương mình – để chính ta được giải thoát khỏi xiềng xích của oán hận và cái tôi.
Nhưng còn một dạng tha thứ quan trọng không kém – lại thường bị bỏ quên:
Sự tự tha thứ.
Tại sao cần tự tha thứ cho chính mình?
Chúng ta là con người – và rất thường đặt nặng việc “được người khác tha thứ”. Chúng ta nghĩ rằng nếu người khác bỏ qua lỗi lầm, thì ta mới có thể ngừng tự trách móc.
Nhưng sự thật thì hoàn toàn ngược lại:
- Đã bao giờ bạn được tha thứ, nhưng vẫn dằn vặt về những gì mình đã làm?
- Vẫn lặp lại trong đầu: “Giá như mình đã không…”, “Lẽ ra mình nên…”?
Tự tha thứ không đến từ bên ngoài. Nó bắt đầu – và kết thúc – từ bên trong.
Dù người khác có tha thứ hay không, bạn vẫn có thể tìm thấy sự bình yên nếu biết đối diện và chấp nhận chính mình.
Ngược lại, dù cả thế giới tha thứ, bạn cũng sẽ không thấy nhẹ lòng nếu bản thân chưa buông bỏ lỗi lầm đó
Sự tha thứ không phải là tha bổng
“Tôi tin rằng con người không thể lớn lên bằng cách tự trừng phạt.
Mà ngược lại, chính sự tự tha thứ và lòng từ bi với chính mình mới là con đường đưa ta đến sự trưởng thành, sức mạnh và yêu thương.”
Tự tha thứ không có nghĩa là phủ nhận lỗi lầm.
Nó là sự thừa nhận trung thực, đồng thời hành động để làm lại từ đầu – một cách nhân hậu.
Làm sao để bắt đầu tự tha thứ?
Bước 1: Xác định điều cụ thể khiến bạn cảm thấy tội lỗi
Nhiều khi chúng ta chỉ thấy “nặng lòng”, nhưng không rõ vì điều gì.
Hãy viết ra một điều cụ thể mà bạn đang dằn vặt bản thân.
Đặt câu hỏi:
– Mình đang giận bản thân vì điều gì?
– Điều đó diễn ra khi nào? Có phải mình đang quá khắt khe với chính mình?
Bước 2: Đối thoại với bản thân bằng sự thật và lòng nhân hậu
Tự tha thứ không thể đến từ sự phán xét. Nó đến từ sự trung thực tử tế.
Hãy hỏi mình:
- Tôi có thật sự là người xấu không? → Không.
- Tôi có cố tình gây tổn thương không? → Không.
- Liệu tôi có quá căng thẳng trong thời điểm đó? → Có.
- Hành động đó có định nghĩa toàn bộ con người tôi không? → Không
Bước 3: Hành động – không chỉ lời xin lỗi
Một lời xin lỗi là cần thiết, nhưng không đủ.
Nếu bạn xin lỗi mà vẫn lặp lại hành vi cũ, bạn sẽ không cảm thấy được tha thứ thực sự.
Giải pháp:
- Thay đổi hành vi, dù là một chút mỗi ngày
- Bắt đầu lại, từng bước nhỏ nhưng bền vững
Thực hành tự tha thứ mỗi ngày
Hãy đặt ra những ý định nhẹ nhàng và thực tế mỗi ngày:
- Dũng cảm hơn là hoàn hảo
- Nhận diện sự phán xét trong mình và học cách thả lỏng
- Thực hành yêu thương và bao dung với chính mình
Lời nhắc cho bạn (và cho cả tôi)
- Bạn là con người – bạn không hoàn hảo
- Bạn không thể phát triển bằng cách xấu hổ về chính mình
- Sự tự trách không giúp bạn tốt hơn
- Tha thứ từ người khác không thay thế được sự tự tha thứ
- Hành động nói lên tất cả
- Bạn xứng đáng được tha thứ – bởi chính mình
Lời kết
Tự tha thứ không phải là né tránh lỗi lầm.
Nó là cách ta chọn trưởng thành trong sự nhân hậu, thay vì tự làm tổn thương chính mình thêm lần nữa.
Hãy bắt đầu bằng một điều nhỏ: đối thoại với chính mình hôm nay, và dám tin rằng bạn xứng đáng có một cơ hội mới.
Tác giả: Hannah Rose LCPC
Dịch và hiệu đính: Dương Phương Anh
Nguồn: Psychology Today